Diagnostyka raka jelita grubego – jakie badania wykonać?

Diagnostyka raka jelita grubego – jakie badania wykonać?

Raka jelita grubego wykryć można już na wczesnym etapie rozwoju. Daje to szanse na szybkie wdrożenie leczenia, dzięki któremu pokonamy chorobę. W Polsce jest to możliwe dzięki kolonoskopii oraz testowi z kału ColoAlert®. Dowiedz się, czym charakteryzują się te badania!

Spis treści:

  1. Badania na raka jelita grubego – dlaczego są tak ważne?
  2. Kolonoskopia – “złoty standard” w wykrywaniu raka jelita grubego
  3. ColoAlert® – bezbolesny i nieinwazyjny test na raka jelita grubego
  4. Test FIT (test na krew utajoną w kale)

Badania na raka jelita grubego – dlaczego są tak ważne?

W Polsce na raka jelita grubego co roku umiera aż 12 000 osób[1] . Oznacza to, że codziennie 32 osoby tracą życie z powodu tej choroby. Przyczyną tak trudnej sytuacji nie jest złośliwy przebieg choroby, ale zbyt późna diagnostyka. Rak jelita grubego jest bowiem niemal w 100% wyleczalny, jeśli wykryjemy go we wczesnym stadium. Niestety w większości przypadków jest on diagnozowany dopiero w zaawansowanym stadium. Wtedy szanse na przeżycie wynoszą zaledwie kilka procent[2] .

Kolonoskopia – “złoty standard” w wykrywaniu raka jelita grubego

Kolonoskopia to badanie pozwalające obejrzeć wnętrze jelita grubego i ocenić występujące w nim zmiany, takie jak polipy czy guzy. Polega ono na wprowadzeniu do odbytu pacjenta rurki z kamerą rejestrującą obraz. W trakcie badania w razie potrzeby użyte mogą zostać także dodatkowe narzędzia np. w celu pobrania wycinka do dalszej analizy. Badanie przeprowadzone może zostać w znieczuleniu ogólnym lub miejscowym. Całość trwa około 15-40 minut.

Do przeprowadzania kolonoskopii trzeba się odpowiednio przygotować. Przed badaniem jelita muszą zostać oczyszczone ze złogów kałowych. Na kilka dni przed badaniem pacjent powinien zacząć stosować dietę lekkostrawną, a w dniu kolonoskopii spożyć 4 litry specjalnej zawiesiny, która ma doprowadzić do wodnistego wypróżnienia.

ColoAlert® – bezbolesny i nieinwazyjny test na raka jelita grubego

ColoAlert® to bezbolesny i nieinwazyjny test na raka jelita grubego. Wykonuje się go na próbce kału, którą pacjent pobrać może samodzielnie w domu. Test ten może wykryć zmiany rakowe z czułością wynoszącą 85% i specyficznością 92% [3]. Tak duża skuteczność testu możliwa jest dzięki analizie czterech składników:

  •  Stężenie ludzkiego DNA w kale – w przypadku guza komórki intensywniej się namnażają, a następnie wydalane są z kałem
  • Mutacja w genie KRAS – występuje ona u 40% pacjentów z rakiem jelita grubego. Jej obecność lub brak pozwala także na właściwy dobór leczenia.
  • Mutacja w genie BRAF – występuje ona u około 10% pacjentów z rakiem jelita grubego
  • Krew utajona w kale – najczęściej pochodzi ona z guza

Test ColoAlert® nie zastępuje kolonoskopii. Badania te się uzupełniają. W trakcie kolonoskopii lekarz może przeoczyć zmiany przykryte masą kałową, które wykryje ColoAlert®. W trakcie nieinwazyjnego testu nie jest jednak możliwe usunięcie ewentualnych zmian. Zaleca się więc wykonanie obu badań.

Test FIT (test na krew utajoną w kale)

Test FIT to proste badanie, które wykrywa w kale niewidoczną gołym okiem krew. Jest ono pomocne w diagnostyce raka jelita grubego, ale ma dość ograniczony zakres. Tylko w 10% przypadków rak jelita grubego krwawi. Nie jest więc on w stanie wykryć 90% przypadków tego nowotworu [4].

Źródła:

1. https://www.zwrotnikraka.pl/przerzutowy-rak-jelita-grubego/
2.https://www.fundacjaonkologicznanadzieja.org/files/1804968982/lib/GI_raport_online_finalPDF_minimal_compressed_compressed-skompresowany.pdf
3. Dollinger MM et al. (2018), ClinLab 64(10), 1719-1730.
4. Reference: Mayo Clinic (O.J.). Colon Cancer.